Entrevista en «Luces» de «El País Galicia»

Teresa Cuíña fíxome esta entrevista que aparece publicada hoxe nas páxinas de «Luzes» de El País Galicia. A fotografía é de Lalo Villar. Grazas aos dous polo seu agarimo e magnífico traballo.

O mercado dos libros en lingua galega

Carlos Callón publica unha anotación no seu blog e un artigo en Galicia hoxe sobre a situación do sector editorial en galego moi ben documentadas e atinadas. Agradécese o rigor. Beizóns.

Actualización (05-01-2009): Outrosí, coa anotación de Lándoa.

Libro en galego: menos títulos en 2007

A edición de Vieiros dá conta hoxe dos datos, referidos ao ano 2007, extraídos do Anuario de Estatísticas Culturais do Ministerio de Cultura. Os datos amosan un crecemento da edición en Galicia (previsiblemente, a maior parte en castelán) e unha diminución da edición en galego, como xa adiantáramos no blog nesta anotación de comezos do pasado mes de outubro.
Os datos (tan teimudos) amosan un retraemento da actividade do sector editorial privado, máis notable, aínda, no eido do libro literario (que enfeblece as súas posicións). Os datos do barómetro de hábitos lectores en Galicia tampouco son mellores. Nin se avanza nunha solución corresponsable sobre o futuro do libro escolar (sobre o que pivota case a metade do noso mercado), unha cuestión que quedou aparentemente esquecida e sobre a que ninguén agora quere pronunciarse. Nin se desenvolven coa premura precisa os compromisos asumidos pola Lei do Libro e polo seu plan de lectura. Nin se concretan as medidas da declaración do libro como «sector estratéxico»...
Como non podemos permitirnos caer nin na desolación nin no conformismo, nin a cultura do país pode asumir o devalo melancólico do seu primeiro sector cultural, os profesionais (autores, editores, bibliotecarios, libreiros e distribuidores) debemos ser capaces de consensuar un novo programa para os futuros do libro e da lectura en galego coa intención de proporcionarlles un pulo renovado nos vindeiros anos. A lectura en galego (por riba de formatos e soportes) debe volver ocupar a centralidade no debate sobre o futuro da nosa industria cultural, primacía que perdeu ao longo desta lexislatura.

O mercado do libro galego, datos de 2007

Deuse a coñecer, como é adoito con motivo da inauguración de Líber, o estudo do Comercio Interior do Libro preparado pola Federación de Gremios de Editores de España. Debullando a faramallada de datos de 2007 (pódese baixar en pdf), adianto algúns dos máis significativos referidos ao mercado interior do libro en galego (no que observamos algunhas importantes incoherencias, o que, adianto, pode facelos pouco fiables):
–No pasado ano publicáronse en Galicia 3.376 títulos (un importante crecemento) e 1.780 en galego (un decrecemento do 1,33%). A edición en galego decrece, a edición en Galicia aumenta.
–O sector privado d0 libro galego fabricou en 2007 case tres millóns de exemplares e facturou 31,89 millóns de euros (o 19,22% da totalidade do mercado do libro en Galicia: 165 millóns). O catálogo histórico supera os 26.000 títulos editados, dos cales, afortunadamente, once mil están vivos no mercado.
–As tipoloxías de edición educativa e infantil e xuvenil continúan sendo as principais da edición en galego. En 2007, o libro de texto supuxo o 33, 3% dos títulos editados, o 30,7% dos exemplares fabricados e o 44,1% da facturación do sector. Outrosí sucede co libro infantil e xuvenil: o 28,8% dos títulos editados, o 37,5% dos exemplares fabricados e o 14,7% dos libros vendidos. Deste xeito, no pasado ano, acentuouse o imparable proceso de paraescolarización do sector editorial en galego, xa que os produtos comercializados ao abeiro do sistema educativo non universitario (sen engadir os dicionarios, outra trabe da edición en galega, o 17% das vendas) supoñen o 62,1% dos títulos editados, o 68,2% dos exemplares fabricados e o 58,8% da facturación do sector.
–Os editores privados galegos publicamos 266 títulos literarios (entre novidades e reedicións, dos xéneros narrativo, poético, dramático e ensaístico), cifra que supón o 16,38% da nosa oferta, imprimimos 432.000 exemplares (o 14,55% do total) e, segundo a nosas estimacións (corrixindo os datos, claramente trabucados do estudo) unha facturación de 3,45 millóns de € (o 10,89% do total en galego e apenas pouco máis do 2% do mercado do libro en Galicia). Estes datos supoñen un pequeno retroceso do libro literario en galego con respecto ao ano 2006, xa que se publicaron menos títulos (pasouse de 314 a 266) e, a pesar de manter o número de exemplares fabricados (aumentou a tirada media), a facturación reduciuse previsiblemente en catrocentos mil de euros (pasando de 3,80 millóns de euros a 3,45). Sen dúdiba, un certo paso atrás!
–O catálogo literario vivo en galego dos editores privados acadou no ano 2007 os 3.364 títulos (o 29,43%), dato moi significativo, xa que supón que un de cada catro libros dos fondos das librarías ou existentes nos seus almacéns é deste carácter.
–Dentro da oferta literaria, a narrativa en galego é o xénero sobranceiro. En 2007 publicáronse 136 títulos narrativos (o 8,3% da oferta), fabricáronse 248.472 exemplares (o 8,3% da produción) e facturáronse 3,0 millóns de €, achegándose ao 10% de todo o mercado en galego. A tirada media dos títulos de narrativa en galego foi de 1.827 (fronte a 1.829 do conxunto do sector galego, 1.627 do libro literario, 1.176 de poesía, mais moi lonxe da media da edición española de narrativa, 7.630, aínda que superior á da narrativa en euscaro, 1.193).
–O mercado da narrativa en galego, sendo a dimensión principal do mercado literario de noso, con máis de douscentos cincuenta mil exemplares vendidos, supón apenas o 1,8% do mercado do libro en Galicia (non esquezamos, 165 millóns de euros). Esta é a dimensión real do mercado da narrativa en galego (inclúe obra orixinal e traducida) que debe competir co xigante dunha edición en castelán que factura 573 millóns de €, vende máis de 56 millóns de exemplares e supón o 18,4% do mercado do libro en España. Unha batalla moi desigual entre David e Goliat.
–O mercado do libro en Galicia é o 5,3% do mercado español, o que supón un crecemento do 0,3% con respecto ao ano anterior. Un dato positivo para as nosas políticas de lectura. No entanto, se consideramos que a poboación galega supón o 6,6% da poboación española, continúa existindo un déficit de 1,3%. Noutras palabras, consumimos en Galicia vinte e un millóns de euros menos en libros do que nos correspondería.
–As librarías continúan sendo a canle privilexiada de comercialización para o libro galego (o 40,4%), aínda que perden moito terrreo con respecto ao ano anterior (máis de dez puntos).
Nas próximas semanas coñeceremos datos máis desagregados do estudo encargado pola Asociación Galega de Editores. Daquela poderemos tirar conclusións máis definitivas.

Publicar non é editar

Recollo un moi clarificador parágrafo dunha anotación do noso amigo Leroy Gutiérrez. Os editores ben coñecemos as diferenzas entre «publicar» e «editar». Asumir que non son termos sinónimos evitaría tantas confusións e debates bizantinos aos que estamos tan afeitos.

PUBLICAR NON É EDITAR

La diferencia entre publicar y editar ya era percibida en la antigüedad cuando se encargaba a estudiosos la revisión (edición) de papiros que el proceso de copiado (publicación) había contaminado con erratas. En cualquier caso, ya desde el siglo XX, la calidad de un texto se establece según el interés que alguien, distinto al autor y sus amigos, demuestra por la obra. Este alguien es un editor que llega para sustituir al librero-impresor de otros tiempos, erigiéndose como lector profesional que con cierto criterio reconoce la calidad de un texto. El prestigio del editor (el valor de su marca) se construye, entonces, sobre un pilar, su buen juicio. Esto lo lleva a comprometerse a publicar el texto de un autor si considera que éste es lo suficientemente bueno como para que el público esté dispuesto a pagar por leerlo. Pero su compromiso con la calidad del texto va más allá, el editor siente la obligación de involucrarse en la creación o mejora de éste. La edición involucra lecturas y relecturas del texto, discusiones con el autor, observaciones y sugerencias, correcciones, numerosas actividades que contribuyen a que el texto alcance su mejor nivel. Al final, de haber sido atinado su juicio y óptimo el trabajo de edición, el editor obtiene como recompensa el aumento de su prestigio y la recuperación del dinero invertido con cierta ganancia. El prestigio del editor con el tiempo se convierte en una garantía para los lectores quienes pueden estar seguros que un libro editado y publicado por este profesional es un producto que satisfará sus necesidades. En el caso de las empresas que se dedican a la publicación electrónica, que no editan los textos que publican, éstas basan su oferta y el valor de su marca en la percepción que tienen los autores y lectores de la labor de un editor. El problema está en que estas empresas obvian la parte fundamental de esta labor: la lectura crítica del texto. Tras lo ocurrido con BookSurge las demás empresas tendrán que cambiar su estrategia de comunicación y los autores tendrán que reconsiderar la importancia de la edición.

Ficción dixital

Vía Blogtailors

Editar é intervir no presente

"Editar es una forma de intervenir en el presente. El catálogo de una editorial (además de ser su principal activo, dato que cada vez más parece olvidarse en busca de la ganancia a corto plazo) es ante todo una opinión. Editar un libro, insertarlo en un catálogo, implica formular una opinión sobre el estado de la literatura contemporánea, del ensayo de ideas, de la reflexión actual." Damián Tabarovsky, Director Editorial de Interzona

Tirado de Leroy Guitérrez.

"Editores do século XXI" (II), Sara Lloyd

Do manifesto de Sara Lloyd, do que falamos na anotación anterior, interesáronme, sobre todo, as respostas que proporciona á pregunta: que papel terán neste contexto, se lle queda algún, os editores do futuro?
Para a editora de Pan Macmillan a saída (difícil) está en que os editores recuperemos o noso papel de intermediación (algo que cos medios dixitais xa non é imprescindible) centrándonos "en desenvolver un coñecemento especializado en nichos verticiais, aproveitando o 'nicho profundo' que se atopa na longa cola de Internet". [...] Neste contexto, os editores centrarían o valor en torno a súa pericia técnica no tema ou o xénero e o seu coñecemento íntimo e directo do mercado, proporcionando funcións editoriais e de comercialización máis alá das meramente 'técnicas'". Lloyd propón, en definitiva, que os editores recuperemos azos nas actividades de promoción e mercadotecnia: "se queren convertirse nunha ponte eficaz entre autores e lectores, os editores terán que introducirse máis no espazo do vendedor final e desenvolver relacións directas cos consumidores do seu contido". Ou noutras palabras, aínda máis clarificadoras: "calquera que sexa a forma que adopte o futuro, semella que os editores non van sobrevivir a menos que recuperen algunhas das funcións que cos anos foron cedendo a outrso elos da cadea de distribución".
Outra posibilidade de supervivencia dos editores atópaa Sara Lloyd na posibilidade de dixitalización dos nosos arquivos impresos e na posibilidade de acceder a eles (un labor que quizais poidan facer en mellores condicións que megacorporacións como Google books), sexa por medio da venda e promoción de libros impresos (baixo demanda) como en formato dixital. Coincido de cheo coa Lloyd que nun contexto deste tipo, hoxe xa é imprescindible que os editores utilicemos a fondo as posibilidades da comunicación editorial dixital: sementando na rede sistematicamente capítulos de mostra, entrevistas en audio e vídeo ao autores, novas das súas aparicións públicas, enlaces a artigos...
Traduzoo derradeiro parágrafo do manifesto, no que Sara Lloyd condensa boa parte da súa achega prospectiva:

"Sexa como for, para que os editores superen os seus límites tradicionais e se convertan nas empresas editoras do mañá, cómpre unha mudanza de paso na súa forma, a súa cultura e o seu enfoque. As estratexias de publicación dixital terán que pasar de defensivas e protectoras a creativas e liberais, cunha atención especial en permitir que os lectores compartan e modifiquen o que len. Un afastamento do texto como centro exclusivo da súa actividade en dirección aos formatos multimedia ,sen dúbid,a será clave, e isto terá repercusións no tipo de dereitos que editores deberán negociar, así como nas habilidades que requirirán os seus empregados. Os editores terán que verse como configuradores e facilitadores en vez de como produtores e distribuidores, adoptando un enfoque baseado no proxecto máis que no produto e aceptando que a súa posición é meramente a dun elemento compoñente dunha circularidade entre lector, escritor e editor. Os editores deberán adoptar novos modelos de negocio, e quizais deban mesmo trasnformarse en empresas multimedia en vez de empresas editorais. Terán que comprender aos seus lectores, coñecelos e conectar con eles dun xeito moito, moito mellor, e deberán cultivar marcas que confiran maior prestixio aos autores e que impliquen uns valores que atraian aos lectores en torno a nichos identificables. En último termo, quizais deban prepararse, máis cedo ca tarde, para unha loita a morte non só cos actuais partners da cadea de distribución do libro senón tamén co competidores non tradicionais que xa están devorando a toda velocidade o espazo que ata hai pouco estaba reservado aos editores."

"Editores do século XXI" (I), Sara Lloyd

Sara Lloyd, editora de Pan Macmillan, ven publicando no blog da súa editorial diversas anotacións baixo o título de "Manifesto dunha editora para o século XXI". Por polémicos que algúns lles poidan parecer estes textos prospectivos (poden baixarse no blog Soybits), merecen a maior atención de todos os que nos ocupamos no noble oficio da edición, xa que sinalan algunhas tendencias sobre a evolución do sector internacional.
Citamos algunhas das tendencias que sinala Lloyd, tratando de responder ás pregunta: quen necesita hoxe os libros, quen necesita aos editores?, como terán que evolucionar os editores se queren manter algún papel na cultura da lectura e a escritura do futuro?

• As vendas en papel impreso descenden. Nos Estados Unidos a competencia lectora e o grao de lectura voluntaria dos mozos de materiais impresos amosan unha tendencia decrecente.
• O tempo de lecer dedícase cada vez menos á lectura de libros e á televisión e máis á rede.
• Internet está mudando a estrutura liñal da cadea do libro [na que o editor sentíase seguro, producindo, almacenando e distribuíndo o seu produto] e comezando a introducir a circularidade da rede. Comézase a propoñer a desintermediación dos editores e o seu papel na distribución.
• Os editores deben pensar menos en produtos e máis en contidos. Os libros terán cada vez bordes máis porosos.
• Os lectores van ter un papel máis protagonista no futuro.
• Os editores terán que convertirse en posibilitadores de lectura e dos procesos relacionados con ela.
• Cómpre atender ao fenómeno da conectividade da lectura dixital.
• A lectura é unha actividade menos pasiva e solitaria do que xeralmente se afirma.
• Os editores terán que proporcionar as ferramentas de interacción e comunicación entorno ao contido dos libros e amosarse activos nos espazos dixitais (blogs, foros dixitais, redes sociais, wikis...) onde os lectores discuten e interactúan co contido. Ese é o fenómeno que podemos denominar "libro en rede" ou o "libro como software social".
• A cadea de valor desprázase dende o modelo "contido/distribución" a outro que valora só o "contido"
  
• Aos consumidores de libros impórtalles cada vez menos a marca do editor. Algúns autores son marcas, mais os editores son completamente invisibles para os lectores.
• Os editores terán que abandonar a súa torre de marfil e traballar conxuntamente en plataformas multieditoriais, sobre todo no eido educativo.
• A xeración de nativos dixitais están pasando moi rapidamente da "cultura download" á "cultura upload". Isto ten importantes efectos sobre a súa concepción da lectura.
• A búsqueda e o acceso á rede serán as claves da nova lectura dixital, as descargas terán un papel irrelevante.
• A pregunta clave é: como lerán en pantalla os lectores do futuro? que papel terán neste contexto, se lle queda algún, os editores do futuro?
  

O texto de Lloyd é fulcral no debate sobre o futuro da edición. Volveremos sobre el en novas anotacións, nas ue abordaremos a resposta que a editora estadounidense proporciona a última destas preguntas. Recoméndoo moi vivamente a lectura demorada destes dezasete folios que teñen moito contido.

Edición mundial 2008

Recollo a información de Txetxu sobre a clasificación establecida por LivresHebdo dos grandes grupos da edición mundial.

A lectura en pantallas

Hai días que tiña interese en recoller a reflexión de Juan Varela sobre a lectura en Internet. "En Internet non se le, escanéase", ou noutras palabras, a lectura da maior parte dos internautas sobre as pantallas é fragmentaria, rápida, fráxil, rota, incompleta, desordenada ou "zapeada". Os datos proporcionados polo informe de usabilidade de Jakob Nielsen amosan que os internautas só len o 20% do texto das páxinas, aínda que, tamén, despois das duascentas palabras, a lectura descende menos. Ao que habería que engadir que en boa parte dos casos, o lector en pantalla atende sobre todo aos hiperenlaces que contén o texto. Estamos diante dunha nova lectura que moi pouco ten que ver coa tradicional sobre soportes impresos á que se atende nos sistemas educativos. Que consecuencias pode ter esta nova realidade?
Esta constatación, ademais das súas consecuencias sobre a necesaria alfabetización informacional, non debe levar só aos habituais "consellos de blogueiros" sobre a necesidade de publicar na rede textos breves (ese famoso pantallazo de 200 palabras), xa que o internauta non lería máis, senón á reflexión fulcral que sobre a mesma cuestión propón Txetxu: "non tería máis sentido pensar e investir en novos contidos máis adaptados ao medio y ver logo qué alianzas de significado poden chegar a existir con outras canles e soportes? Se toda a lectura sobre pantallas vai ser zapeada e fráxil, pode adaptarse esta textualidade a calquera tipo de contido ou aqueles que precisan de maior vagar e reflexión? Aí poden estar algunhas das maiores limitacións da literacidade electrónica.
A lectura e a edición (tanto a analóxica como a dixital) requiren acougo, tempo e tranquilidade; requisitos imprescindibles para unha abordaxe tanto crítica como gozosa, como cognitiva (habería que engadir, como ben sinala a anotación de Joaquin Rodríguez) da textualidade. Nun momento de cambio de paradigma e de evolución do sector do libro (na coexistencia ou integración de textualidades e soportes), a clave, como temos sinalado tantas veces, está nas políticas de lectura e na necesidade de formación do criterio lector en ambas as dúas textualidades, a impresa e a electrónica (que requiren estratexias diferentes).
Nesta intervención de Txetxu (oito minutos) nas xornadas sobre "Ler en pantallas" poden estar outras claves prospectivas sobre o futuro dunha edición racional e sostible (sobre todo o novo proceso multimodal de creación e lectura sobre os contidos).

Outros dereitos para os autores

Esta intervención de Juan Varela (case nove minutos) profundiza na reflexión sobre a procura dun novo modelo de dereitos para os autores no entorno dixital. Semella imprescindible reformular o papel do autor (que terá máis posibilidades de xestionar directamente o seus dereitos), o dos editores (como o están facendo os medios de comunicación e as discográficas, para poñer en valor o papel da edición nun entorno de saturación e redundacia de contidos) e o das propias redes. Juan insiste no fenómeno da inflacción da edición actual (tanto a impresa polos editores como a existente en Internet), como punto de inflexión para que que os editores reinventemos o noso negocio e o noso traballo. Na segunda parte do vídeo insiste na importancia da presenza en Internet como medio de promoción e visibilidade dos mellores contidos.

Morreu o libro electrónico?

Interesantísima esta anotación de Joaquín Rodríguez sobre as dificultades de viabilidade do libro electrónico. Semella cada vez máis certo que fóra dun debate entre apocalípticos e integrados, son reais as dificultades para atopar un lector electrónico portable máis amigable que os actuais libros analóxicos. Isto non quere dicir, porén, que o proceso de dixitalización de determinados contidos sexa tan irreversible como necesario. Vexo cada vez máis claro que o futuro dunha edición viable e racional (que poña couto á inflacción editorial e ao mesmo tempo permita unha edición cultural de calidade) pode vir da edición dixital baixo demanda. Aí quizais estea un dos futuros do libro neste período de coexistencia de formatos e soportes.

Imprenta de tipos móbiles

Vía: El futuro del libro.

Editar é sexi

Esta anotación de Joaquín Rodríguez, con motivo da inauguración da feira do libro de Londres (onde anda estes días Fran Alonso, representando aos editores galegos), non ten desperdicio. A verdade é que ten razón a ministra de cultura británica, os editores, aínda que constituímos xeralmente a primeira industria cultural dun país (como sucede, tamén no caso galego), temos escaso poder de sedución sobre a sociedade e unha imaxe escasamente atractiva para a maior parte da cidadanía (só había que visitar a pasada semana a lánguida Feira do Libro de Compostela). Recuperar a capacidade de sedución que tivo a edición (mellor sería dicir, agora, a lectura) semella un reto que debemos afrontar.

Etiquetas: Edición

II Feira proxecto-edición

Ten moi boa pinta o programa da IIª Feira do proxecto-edición.

Clicando na imaxe pode lerse o programa.

Etiquetas: Proxecto-edición

A economía do gratuíto

Este artigo de Chris Anderson –editor de Wired e un dos gurús de Internet (creador da teoría da longa cola), preludio do libro que publicará en 2009 (Free)– é dos que vai dar moito que falar.
A tese de Anderson pode resumirse no seguinte: nunha economía como a de Internet na que os custes tenden a cero, o futuro dos negocios alí xenerados será a de ofrecer produtos gratuítos. O Internet actual representa para Anderson a extensión do modelo de negocio gratuíto dos medios de comunicación (fundamentalmente da televisión e da radio) ás industrias de todo tipo.
Anderson propón seis versións de gratuidade: freemium, publicidade, subsidios cruzados, custe marxinal cero, intercambio de man de obra e economía do agasallo. Para Anderson que algo sexa gratis en Internet non quere dicir que non vai a xerar negocio. Con todo, a súa insistencia de que no momento no que unha actividade aborda o dixital ou se insire en Internet, o gratuíto non é xa unha opción, é a única opción. Aí temos outro reto para analizar cál pode ser a cadea de valor do libro no espazo dixital. Non está de máis repasar este importante artigo de tendencia, ao que prometemos volver con máis vagar.

Vía: Enrique Dans, Justo Hidalgo, El navegante.

Etiquetas: Chris_Anderson

Sobre o futuro da cultura escrita

Sigo dende ha moito tempo Nómada o blog do profesor da Universidade da Coruña Juan Freire, para min un dos máis rigorosos e interesantes da blogosfera española. Recomendo esta súa anotación de hoxe na que reflexiona sobre o futuro da cultura escrita, do libro (e da industria editorial). Para Freire o novo escenario, no que están aparecendo modelos alternativos que permiten á xenteinformarse e participar na vida pública, está reconfigurando o mundo da edición. Isto suporá unha redefinición, máis complexa e adaptada á realidade, da propiedade intelectual: un novo papel para os editores ("que poderían configurarse como novos intermediarios entre autores e lectores sempre que logren manter a súa autoridade e actúen como brockers de coñecemento") e un difícil papel para a crítica. Insisto en que a anotación é moi completa (como todas as de Freire e merece unha lectura devagariño). Non me resisto a reproducir un par de parágrafos, dun cuestionario respondido para a súa participación no ciclo de debates Gutenberg tras la rede:

–¿Cómo afectan los nuevos soportes y canales de circulación digitales de la letra impresa (desde el libro electrónico y las bibliotecas virtuales a la impresión a demanda, el móvil y los blogs)?

–Amplían las opciones para los lectores y para autores. Por tanto se reducirá el mercado de libros impresos y se abrirán nuevas oportunidades de distribución y de negocio editorial (que pueden ocupar distintos actores). Pero el cambio más radical afecta a la creación y a la interacción con el lector más que a la distribución. Surgen nuevas formas narrativas, muchas basadas en la hibridación con el audiovisual. La relación autor-lector se hará más bidireccional y más continua en el tiempo.

–¿En que medida la red altera la noción de autoría y qué problemas legales trae aparajada?
–La red no altera la noción de autoría, que es previa al modelo legal de propiedad intelectual aún mayoritario. Este modelo de propiedad intelectual, basado en la protección absoluta y en el concepto de creación individual, se ha quedado obsoleto ante el proceso de digitalización de la cultura. Pero es este modelo el que representa una anomalía (que ha durado unas décadas o unos pocos siglos) y no el impacto de lo digital. Internet, por el contrario, reduce barreras y permite la recuperación de la creación como actividad social y colaborativa.

–¿Cómo crees que modifican la red y los nuevos soportes tanto a la producción (escritura) como la recepción (lectura) de la letra impresa?
–La red modifica el proceso de investigación y documentación en que se basa la producción. Por otra parte, permite desarrollar nuevos lenguajes narrativos y nuevos formatos, en buena medida aún por explorar. Por otra parte, existe una tendencia a la atomización de los mensajes o las obras por que reducen su extensión o se dividen en fragmentos. El lector modifica su relación con la obra, pero, sobre todo, puede alterar su relación con el autor y con el resto de la comunidad (por ejemplo, realizando críticas o reapropiándose de la obra original para nuevas creaciones). El número de autores aumentará y la distinción autor-lector se diluirá en parte. Surgirán múltiples modelos intermedios entre el autor amateur y el profesional, y, en todo caso y como ya sucede en la música, se diversificarán los modelos de remuneración.

–¿Cuál es el futuro del libro? Pros y contras de la revolución digital en el mundo editorial
–El libro impreso, tal como lo conocemos, se especializará en ciertos nichos (posiblemente aquellos de mayor valor y/o precio). De hecho, algo así ha sucedido, en negativo, ya con la progresiva desaparición de las enciclopedias en papel. La obra escrita, en sentido amplio (incluyendo todas las formas digitales), ha experimentado un crecimiento importante con Internet y especialmente la web 2.0. Este aumento de la producción ha provocado, por supuesto, la aparición de un número muy elevado de obras que en opinión de la mayoría tienen una calidad ínfima, pero al tiempo surgen autores y obras de gran calidad, pequeños porcentualmente pero muy importantes en términos absolutos. El desarrollo de herramientas para la búsqueda, filtrado y agregación de información digital (en especial tecnologías como RSS, buscadores especializados, agregadores y los sistemas de etiquetado) equipan al lector para poder hacer frente a esta exuberancia creativa sin necesidad de los filtros y autoridades tradicionales. Esto no significa que asuman ese nuevo rol; por el contrario puede que prefieran ceder ese esfuerzo a editores y/o críticos, pero los seleccionarán con criterios muy diferentes a los del “mundo del papel”.

Etiquetas: Juan_Freire

Tendencias da industria editorial para 2008

Vía Martín Gómez coñezo as tendencias que para un gurú como Mike Shatzkin, previsiblemente, se desenvolverán na industria editorial internacional para 2008. Coincido con Martín Gómez que non se propoñe cousas moi diferentes das que non vimos ocupando nos blogs de libros e edición nos últimos tempos. Con todo, nunca está demais recollelas para botar man delas nalgún apuro. Aí vai o resumo que fixo Martín Gómez:

"Las previsiones de Shatzkin tienen que ver con aspectos tan diversos como la penetración del e-book, las cartas que jugarán los grandes desarrolladores de tecnología y proveedores de contenido implicados en este negocio, la relevancia que cobrará públicamente la figura del autor, la compra por parte de las editoriales de sitios Web especializados para obtener contenidos y alcanzar ciertos nichos de la audiencia, el auge de la venta de libros hechos a la medida del comprador gracias a la impresión bajo demanda, la evolución de la competencia entre las grandes cadenas de librerías, el replanteamiento de la estrategia de publicación de ediciones rústicas y de bolsillo, la consolidación del sector de los agentes literarios y el crecimiento de la utilización de Internet como canal promocional por parte de las editoriales."

É dicir: penetración de libro electrónico na procura dun novo estándar, impresión dixital baixo demanda, utilización de Internet como canle de comunicación e promoción editorial e, sobre todo, un novo papel máis central para os autores (o contido é o eixo da edición). Tomemos nota na edición en galego.

Etiquetas: Tendencias_edición_2008

A edición en galego

La Voz de Galicia publica hoxe unha interesante entrevista con Alfonso García Sanmartín, presidente da AGE, sobre o estado da edición en Galicia e sobre as tendencias de futuro.

Etiquetas: Edición_en_galego