30.6.07

O oficio de editar

Ao fío do anuncio do novo Máster de edición, xa o terceiro, Juan dá conta da experiencia de creación dun marcapáxinas que expresase o concepto dinámico do proceso editorial. Para iso ocorréuselle sobrepoñer con diversas tipografías unha serie de verbos relacionados co de editar. A lista non ten desperdicio:
promocionar, coordinar, planificar, relacionar, discutir, dialogar, crear, revisar, decidir, asesorar, deseñar, dinamizar, suxerir, idear, asumir, escoitar, promover, argumentar, unificar, actualizar, contrastar, sinalizar, aprender, confirmar, maquetar, confiar, arriscar, distribuír, informar, imaxinar, propoñer.
Etiquetas: Edición

Marcadores:

Xosé María Álvarez Blázquez, 17 de maio 2008

Unha gran alegría: o meu admirado don Xosé María Álvarez Blázquez será homenaxeado no Día das Letras Galegas 2008. Poeta, editor, historiador, divulgador e cronista da cidade de Vigo (entre outros moitos méritos) a figura de Xosé María recibirá por fin un merecidísimo recoñecemento nacional.
Autor de poemarios emblemáticos como Canle segredo e Cancioneiro de Monfero (neotrobadorista), de obras narrativas en galego como A pega rabilonga e outras historias de tesouros; biógrafo de Alexandre Bóveda; editor e estudoso da obra de Martín Codax; creador das Edicións Monterrey e de Edicións Castrelos (a editora da mítica colección dos libros do Moucho); autor de La ciudad y los días. Calendario histórico de Vigo (un dos meus libros de cabeceira), libreiro da Libraría Anticuaria da miña rúa natal (a quen tanto lle debo a miña afección polos libros), membro da xínea dos Álvarez (a quen tanto admiro), autor de Roseira do teu mencer (quizais o primeiro poemario da poesía infantil en galego) a figura moralmente hercúlea de Xosé María (pai dos escritores Xosé María, Alfonso e Celso e da pintora Berta Álvarez Cáccamo) con seguridade axudará revitalizar e a popularizar a celebración do 17M.
Na actualidade a súa obra, coa excepción da nosa edición de Roseira do teu mencer, dificilmente se pode atopar nas librarías. A súa obra poética galega completa está recollida nun volume que publicou Xerais nos anos oitenta (hoxe totalmente agotada). Con motivo da Biblioteca 120 de La Voz de Galicia, preparamos en Xerais unha edición de Canle segredo. Sobre a súa figura existe unha biografía, preparada polo seu fillo Alfonso, editada hai anos por Ir Indo edicións, ademais de testemuñas no libro de conversas con Darío Xohán Cabana (o poeta chairego traballou man con man con Xosé María en edicións Castrelos, sendo un dos mellores coñecedores da súa figura) que publicaremos nas próximas semanas. Curiosamente, non existe aínda ficha de don Xosé María na BVG, sendo, en xeral, moi incompleta a información electrónica existente ata agora. Eivas biobliográficas que coa excepción do seu libro de contos inédito, Os ruíns (perdido cando ía ser publicado por Casal), serán cubertas sobradamente nos vindeiros meses.
A AGE puxo o nome de "Xosé María Álvarez Blázquez" ao seu Premio Autor do ano, recoñecemento que ata agora recaíu en Ferrín (2005) e Manuel Rivas (2006). Así mesmo, a Sala de Lectura da Biblioteca Central de Vigo, tamén a proposta da Asociación Galega de Editores, recibiu o seu nome sendo alcalde de Vigo Manuel Pérez. A cidade de Vigo homenaxeouno dándolle o seu nome a un paseo e colocando unha praca de bronce que lembra onde viviu.
Os meus parabéns para a Academia por escolla tan acaída. Teremos oportunidade de falar de vagar nestas brétemas de don Xosé María.

Marcadores: , , ,

Fran Alonso, pregón da Feira do libro de Vigo

Fantástico o pregón de Fran Alonso que inaugurou a Feira do Libro de Vigo. Utilizando a estrutura do relato da araña que danza na arañeira, Fran debuxou de forma brillantísima a estrutura da cadea de valor do libro como ben cultural primeiro. Detívose de forma valente en denunciar a indixencia bibliotecaria viguesa (diante do alcalde, concelleiro de Cultura e director Xeral de Creación Cultural, que nas súas retóricas intervencións posteriores, calaron de forma moi significativa sobre tema tan principal). Beizóns merecidísimas para Fran Alonso. Un pregón memorable.
Etiquetas: Fran_Alonso

Marcadores: , , , ,

29.6.07

"Dosinda", un relato de Teresa Moure

Continuando a estela iniciada por Angueira, hoxe aparece o relato de Teresa Moure. É precioso. Boa lectura!
A iniciativa de Vieiros, "Onde sempre é bosque, de ofrecer doce relatos doutros tantos narradores e narradoras contemporáneos de noso para facer unha devesa de palabras contra o lume é sinxelamente brillante. Beizóns!
Etiquetas:

Marcadores: , ,

Patrimonio inmaterial

Quedamos moi agradecidos por este recoñecemento de Ponte nas Ondas.
O traballo dos editores educativos é moi duro e poucas veces alguén o agradece. O noso compromiso coa promoción do patrimonio inmaterial (o folclore infantil e a nosa tradición literaria oral) ven de vello e constitúe un dos eixos programáticos do noso proxecto editorial. Grazas mil, pois, a Ponte nas Ondas.
Etiquetas:

Marcadores: ,

Episodios de terror

Coincidindo coa Feira do Libro de Vigo lanzamos ao mercado este libro imprescindible para a recuperación da memoria histórica. Os autores sintetizan todo o que se leva escrito até o de agora sobre o período da Guerra Civil na provincia de Pontevedra, centrando o libro arredor do campo de concentración da illa de San Simón e a súa colonia penitenciaria. Episodios de terror recupera máis de catro mil nomes de perdedores da Guerra Civil, incorporando tamén os nomes das persoas que asinaron as sentenzas ou as dos que, segundo testemuños orais e investigacións, actuaron como asasinos nas estradas.

Marcadores: , ,

28.6.07

Boa planificación

"A Nosa Terra" aposta polo xornalismo dixital

Coincidindo coa entrega da Medalla Castelao, os responsables do xornal A Nosa Terra expresan a súa decidida aposta polo xornalismo dixital. Ao tempo, El Pais Galicia anuncia que o construtor Jacinto Rey tomará a maioría das accións e Miguel Barros será o novo presidente do consello. Ademais destes cambios empresariais e do aumento do cadro de persoal, o director, Alfonso Eiré, aposta por converter á editora nunha xestora integrada de contidos (tanto no eido do xornalismo, da edición como do audiovisual). Importantísimas mudanzas (que semellan moi acertadas) para unha das nosas máis importantes empresas culturais. Desexamos os maiores éxitos nesta ilusionante etapa que abre o equipo de profesionais que dirixe o benquerido Alfonso.
Etiquetas:

Marcadores: ,

"O club da calceta", Premio San Clemente

O club da calceta de María Reimóndez obtivo o premio San Clemente outorgado por alumnos de 2º de bacharelato de cinco institutos públicos galegos á mellor obra narrativa en galego en 2006. Esta novela, recoñecida xa polo público (vai xa na 2ª edición), obtén o seu primeiro e merecido recoñecemento. Está sendo traducida para o italiano e o castelán, ademais de sendo adaptada para a televisión. Os nosos parabéns para María!
Actualización (29-06-2007): Entrevista a María Reimóndez en Galicia hoxe.

Marcadores: , , ,

27.6.07

"Fóra do sagrado" de Anxo Angueira

Espectacular e moi emocionante foi o recital de presentación de Fóra do sagrado, o poemario que dedica a Vigo Anxo Angueira. O paraninfo "Leónides de Carlos Ardenaz" do Instituto Santa Irene ateigouse de xente para escoitar a presentación de Méndez Ferrín e a declamación do poeta, acompañado dos músicos Leo de Matamá (nas guitarras e voz) e Aser Álvarez (percusión).
Na súa intervención Ferrín sinalou que presentabamos "un libro situado no centro do puro republicanismo da fé na liberdade". "Este é un texto para ser pronunciado en alta voz, para ser cantado, xa que soporta unha potentísima oralidade. A necesidade da dicción oral para facernos vibrar plenamente como nos grandes cantares de xesta. Aí a razón da invitación do eoi da Chanson de Roland". Continuou Ferrín afirmando que Fóra do sagrado supón unha "erupción de palabras, poesía acumulativa, con potencia da anáfora, amosando toda a capacidade emotiva do versículo libre". Despois de citar a Pier Paolo passolini e ao seu pranto polo proletariado suburbano, Ferrín sinalou que este "longo poema representa unha nova concepción da poesía política, cargado de ideas fondas e dunha sentimentalidade profunda; unha manifestación exultante e alegre da cifra de toda a Galicia contemporánea que é a cidade de Vigo". O autor de Bretaña, Esmeraldina rematou as súas palabras gabando a representación plástica que presidía o acto (cinco murais de cinco metros de altura realizados polos irmáns De Dios), representación do máis simbólico desta cidade, o porto do Berbés e alá arriba (como diría Castelao) das casas onde viven as xentes de terra. "Sempre, sempre, sempre, Vigo un camiño cara a liberdade", foron as palabras derradeiras de Ferrín.
Aconsello esta anotación de Arume dos Piñeiros sobre este poemario de Angueira, chamado a marcar un fito na nosa produción contemporánea.
Actualización (28-06-2007): Crónica da presentación de Arume dos Piñeiros.
Actualización (29-06-2007): a crítica de Heitor Mera no Cartafol.
Etiquetas:

Marcadores: , , , ,

26.6.07

Servizos de lectura

Gardalivros anuncia a aparición dun monográfico da revista Interea sobre servizos de lectura. Moi interesante para debullar amodiño.
Etiquetas:

Marcadores: ,

Pagar por estar no escaparate

Esta noticia chega un pouco tarde. Cónstame que aquí hai tempo que o ven facendo algunha importante cadea de librarías. Eis a imparable deriva do comercio do libro na que estamos inmersos. Unha noticia moi interesante.
Etiquetas:

Marcadores: , ,

A lectura en 34 preguntas

Esa marabilla que é a revista Trama y Texturas propón abordar os hábitos lectores como tema central do seu terceiro número e seguintes. Para iso ofrece a posibilidade de participar aos seus lectores por medio deste completísimo cuestionario, que supón unha auténtica radiografía do fenómenoda lectura. Reproducímolo polo seu interese e utilidade. Un bo exercicio de reflexión.
1. ¿Cómo llegó o descubrió la lectura?
2. ¿Había libros en su casa o antecedentes lectores?
3. Según su experiencia, ¿cuál es el mejor modo de adquirir el gusto por la lectura?
4. ¿Cuál fue su primer libro o su primer contacto con el acto de leer?
5. ¿El ambiente donde se lee es fundamental para que los que no leen adquieran ese gusto?
6. ¿Contribuyó la escuela o algún profesor a facilitar su hábito lector?
7. ¿Cree que se necesite de una disposición especial para ser lector?
8. ¿Cree que se deben rechazar los cánones académicos y leer lo que se nos antoje?
9. ¿Recuerda su primera visita a una librería? ¿qué papel juegan en su caso las librerías y los libreros?
10. ¿Y a una biblioteca? ¿Qué papel juegan en su caso las bibliotecas y los bibliotecarios?
11. ¿Le llevó la lectura hacia manifestaciones artísticas ajenas a la literatura o viceversa?
12. ¿La lectura y la escritura producen mejores personas?
13. ¿Escribe también? ¿La lectura, en caso afirmativo, se dio a la par que la escritura?
14. ¿Para qué le sirve leer?
15. ¿Algún libro modificó en su caso de manera determinante su percepción de la vida o de la literatura?
16. ¿Ha sentido que algún libro haya reconstruido o reparado su existencia?
17. ¿Relee libros? ¿cuáles?
18. ¿Un buen lector lee de todo?
19. ¿Cómo determina sus lecturas?
20. ¿Recuerda algún momento de su vida en que haya sido no lector?
21. ¿Diría que no hay cultura sin libros y, en este sentido, que no hay cultura si no se es lector?
22. ¿Los libros cambian el curso de la historia? ¿la historia cambia el curso de los libros?
23. ¿Qué es lo que comparte con otros de una lectura?
24. ¿Hay realmente demasiados libros?
25. ¿Todo el mundo puede ser lector?
26. ¿Cómo cree que inciden las nuevas tecnologías y soportes de comunicación en la lectura?
27. ¿Cómo vislumbra el futuro de la lectura?
28. ¿Qué tipo de biblioteca ha formado y por qué?
29. Cuando habla de lectura, qué entiende por ello
30. Se afirma que los hábitos de lectura aumentan en España. ¿Cree que dicha afirmación es cierta? ¿Cuál cree que es el concepto de lectura subyacente en los estudios de hábitos de lectura?
31. ¿Existe, para usted una finalidad, fundamental y básica de la lectura?
32. ¿Es el libro en papel el soporte fundamental de lectura? ¿Lo será en el futuro?
33. ¿Qué incidencia pueden tener en los hábitos la aparición de otros soportes?
34. Uno de los motivos generalmente señalados para no leer suele ser la falta de tiempo. ¿Cree que es el fundamental?
Etiquetas: Lectura

Marcadores:

25.6.07

"Bretaña, Esmeraldina", a reedición dun clásico

Despois da súa aparición hai vinte anos, reeditamos Bretaña, Esmeraldina, unha novela de máis de catro centas páxinas que supuxo un dos maiores esforzos creativos de Ferrín. Esta nova edición foi preparada por Anxo Angueira (hoxe o maior estudoso desta obra) quen se ocupou tamén da introdución e das notas ao pé. Debedora de Jack London, de Torrente Ballester ou Cunqueiro esta novela carceraria con Tagen Ata e Breteña ao fondo ten como un dos temas centrais a procura da identidade. Unha boa oportunidade para visitar esta potente espiral narrativa (ignorada, ata agora polo público e deostada por parte da crítica) que flexiona sobre o conxunto da obra do mestre Ferrín.
Etiquetas: Méndez_Ferrín

Marcadores: , , ,

24.6.07

Sao Paulo, cidade sen publicidade

Para evitar a contaminación visual, a cámara municipal de Sao Paulo decidiu impedir a presenza de valados publicitarios nas rúas da cidade. O fotógrafo Tony Marco está documentando este proceso inédito de limpeza visual. Un modelo a imitar? Témome que sería moi difícil implantalo nas nosas cidades, abonda con lembrar a recente campaña das eleccións municipais.
Vía: Tiscar.
Etiquetas: Sao_Paulo

Marcadores: , ,

Libro de texto: comeza a batalla das grandes superficies



Apenas transcorreu unha semana dende a aprobación da nova Lei da lectura e do libro que liberaliza o prezo dos libros de texto da Educación Obrigatoria (Primaria e ESO) xa coñecemos a estratexia agresiva das grandes superficies comerciais. A campaña de Carrefour non ofrece dúbida: "Libros ao custo. Se os atopas máis baratos, aboámosche dez veces a diferenza". Quen dixo que coa nova lei na man non se podería empregar o libro de texto como reclamo publicitario? Co prezo libre, cal é o custo do libro? Temo que isto só acaba de comezar. Sempre tiven moitas dúbidas sobre a eficacia da liberalización como alternativa á política de descontos. De non poñer couto a estas prácticas das grandes superficies (quizais sexan legais, non o sei), os libreiros de proximidade (se non lles chegase en Galicia co modelo de préstamo) serán, outra vez, os máis prexudicados. Un tema que, pola súa enorme importancia para o sector do libro, seguiremos con atención.
Sobre a mesma cuestión, recomendo as anotacións de Txetxu e Joaquín Rodríguez.
Etiquetas: Libros_de_texto

Marcadores: ,

Calidade de Vigo

No artigo da semana reflexiono sobre os datos proporcionados pola enquisa da OCU sobre satisfacción dos habitantes no relativo á calidade de vida das súas cidades (con especial referencia a Vigo) e sobre os retos que isto supón para o novo goberno de coalición presidido por Abel Caballero.
Etiquetas: Artigos, Vigo

Marcadores: , ,

23.6.07

Mudanzas no Bacharelato II

Na anotación anterior quedaron pendentes algunhas novidades que paga a pena reseñar:
  • Incorpórase a "Literatura Universal" como materia da modalidade de Humanidades (antes era optativa) e da vía de Artes escénicas.
  • Desaparece a materia de "Mecánica" da modalidade de Ciencias e Tecnoloxía.
  • Nas materias optativas, competencia da CC.AA., ábrese a posibilidade cursar unha materia das de modalidade, ao tempo que se pretende favorecer dalgunha maneira á "2ª Lingua estranxeira" e as "Tecnoloxías da Información e da Comunicación".
  • Nos currículums de cada unha das materias non haberá referencia (como sucede no resto das etapas educativas) ás competencias básicas.
  • Haberá posibilidade de cursar o Bacharelato a distancia (competencia das CC.AA.), abríndose a posibilidade de que o alumnado curse por este sistema algunha das materias de modalidade que, por falta dun número de alumnos suficientes, non se imparta no seu centro.
En definitiva, semella que as mudanzas que se abren no novo Bacharelato LOE son escasas e están orientadas por unha banda a recuperar o modelo curricular LOXSE (suprimido pola contrarreforma conservadora de Aznar, do chamado "Decreto de Humanidades" que modificou os contidos da Historia e da Filosofía) e por outra a adaptalo aos requerimentos da nova Reforma Universitaria de carácter europeo (introdución da materia de "Ciencias do mundo contemporáneo" e reorganización das materias das modalidades). Haberá que agardar a estudar o contidos dos currículums das materias para saber se isto será realmente posible. Con todo, creo que hoxe os problemas da Educación en España non están nesta etapa terminal, senón nas dúas anteriores (Primaria e ESO), onde faltan aínda recursos (humanos e materiais) e onde sobra fraxilidade curricular para o tratamento da diversidade.
Etiquetas: Bacharelato

Marcadores:

22.6.07

Mudanzas no Bacharelato I

Onte participei nunha longa sesión de traballo na que representantes da Alta Inspección do Ministerio de Educación e Ciencia presentaron a un numeroso grupo de editores educativos as características principais dos novos currículums e da ordenación do Bacharelato que entrará en vigor a partir do curso 2008/2009.
A idea principal coa que quedei foi a intención das autoridades educativas, responsables da elaboración das ensinanzas mínimas, de deseñar un modelo de Bacharelato máis flexible e dútil e con menor carga propedéutica que o actual. Deséñase tres modalidades ("Ciencias Sociais e Humanidades", "Ciencias e Tecnoloxía" e "Artes", está con dúas vías, a actual de "Artes plásticas e deseño", e unha nova, de "Artes escénicas, música e danza"). Ábrese, ademais, a posibilidade de que as CC.AA. poidan establecer novas vías nas dúas primeiras posibilidades.
Con respecto ás materias comúns das tres modalidades establécese unha nova: "Ciencias para o mundo contemporáneo", coa finalidade de aumentar a formación científica sobre cuestións que teñan relevancia para todos o alumnado, que será, previsiblemente, impartida en 1º por profesorado das áreas de Bioloxía e Xeoloxía ou de Física e Química. Outras mudanzas nas materias comúns son a nova definición e contidos para a "Filosofía I e II" (desdobrada tamén en dúas materias: "Filosofía e Cidadanía" de 1º e "Historia da Filosofía" de 2º); o novo currículum para a "Historia" de 2º (pasará a denominarse "Historia de España", e recuperará o currículum LOXSE, contidos do século XIX e XX); así como a desaparición de "Sociedade, Cultura e Relixión", como alternativa a aqueles alumnos que non cursen "Relixión". Con respecto ao ensino das linguas oficiais organízase o currículum en base a tres bloques: "Variedade dos discursos e tratamento da información", "O discurso literario" (concibido o estudo da historia da literatura ao servizo do texto literario) e "O coñecemento da lingua". Nas CC.AA. con lingua propia ábrese a posibilidade de traballo de estruturas lingüísticas comúns, feito que non pode supoñer a diminución do número de horas dedicado á Lengua española.
Con respecto á valoración das aprendizaxes establécese a posibilidade de que os alumnos que suspendan máis de catro materias en 1º repitan o curso completo e os que que suspendan entre 3 e 4 as repitan matriculándose doutras tantas de 2º. Nas cualificacións non poderá haber cero e desaparece o Libro escolar de Bacharelato que será substituído por un documento en papel con garantías de seguridade. Así mesmo, preténdese deseñar unha Proba de Selectividade vencellada coas cinco áreas de coñecemento de Boloña de xeito que só unha das materias propias da modalidade condicione a proba. En todo caso, os responsables do Ministerio recalcaron a súa intención de que esta proba fose menos determinante do que é ata agora.
Etiquetas: Bacharelato

Marcadores:

20.6.07

"Cólera" de María Xosé Queizán

Hoxe presentamos Cólera, o máis recente poemario de María Xosé Queizán. Durante o acto proxectarase un vídeo de 45 minutos, preparado por Manuel Forcadela, que recrea con imaxes, testemuños e músicas seis dos poemas do libro.
Cólera é a memoria orgullosa dunha xeración que rememora un proceso histórico clave na conformación do tempo presente. Empregando a emotividade que proporciona a paixón poética, a autora loa á mocidade galega que iniciou o galeguismo político de posguerra e se mobilizou para derrocar o réxime do tirano. Polo poemario discorren acontecementos políticos e sociais decisivos dunha década (a que vai dende mediados dos sesenta ao inicio da Reforma Política): a formación do Consello da Mocidade, o 25 de xullo de 1969, Castrelo de Miño, Ferrol 10 de marzo de 1972 ou as Encrobas. Mais tamén, polo libro discorren elexías ao Che Guevara ou a Frantz Fanon, figuras que serviron de referentes ideolóxicos a esta xeración. Ademais doutros poemas que constitúen homenaxes explícitas a protagonistas daquel tempo de entusiasmo, confrontación, dor e represión, como os dedicados a "Carmiña" ("Testemuñas os anos dunha loita / de terra e tempo") e a Reimundo Patiño, por só citar algunha destas pezas.
María Xosé Queizán, como xa fixera noutras ocasións, emprega o poema como rexistro ensaístico, fuxindo do intimismo e verquendo toda a súa intencionalidade social humanista para conseguir un poemario inusualmente comprometido e irado no contexto da poesía galega actual. Eis o título, rotundo, provocador e luminoso como metáfora daquel tempo onde agromou, con tanto esforzo, a esperanza da liberdade.

Marcadores: , , , ,

18.6.07

El Andén, nova editorial

Ollo: prometen que tamén editarán en galego.
Etiquetas: El_Andén

Marcadores:

"Illa Soidade", adianto do primeiro capítulo

Campo do Fragoso XLII

DESCENSO MERECIDO
Fallounos o Rácing de Santander! A vitoria merecida do Celta diante do motivadísmo Xetafe foi insuficiente para que se producise o milagre. Co apoio da bancada petada e voluntariosamente algareira, os celestes saíron moi nerviosos sabendo que a súa sorte non se dirimía só sobre a lameira viguesa e boa parte das súas posibilidades de permanencia quedaban na capacidade dos cántabros de non perder diante do Betis. No arranque do encontro, a defensa de Stoichkov facía, outra vez, auga de forma clamorosa e a solución de Ángel como mediocentro amosábase ineficaz para impedir que os tres dianteiros do Xetafe atuasen a Pinto cunha facilidade estremecedora. Así chegou o gol de Redondo, quen sen marca ningunha aproveitou un rexeite na fronte da área. Paradoxicamente, o Celta soubo erguer o seu ánimo e con enorme facilidade conseguiu empatar, minutos antes do descanso, grazas a un contragolpe moi ben resolto por Bamogo, que realizou un dos seus mellores partidos. Tras a reanudación, os celestes saíron afoutos, decididos a resolver o encontro decontado. Anunciouno Gustavo López cun intelixentísimo saque de falta, que bateu no poste, e concretouno Lequi rematando de cabeza un saque de esquina. Desbordouse, por uns minutos, a euforia en Balaídos: o milagre no que ninguén acreditaba, semellaba posible. Porén, as noticias radiofónicas dos goles do ex-céltico Edu no Sardinero foron enmudecendo a bancada que respectou os vinte e cinco minutos finais nun silencio sobrecolledor, expresión da súa tristeza e decepción por un descenso xa inevitable. Os que acudimos durante toda a tempada ao estadio sabemos que este descenso foi tan merecido como doloroso. Un equipo que só conseguiu gañar catro partidos na casa non podía aspirar a continuar en primeira. Non hai dúbida de que o Celta, se pretende volver axiña a primeira, precisa refundar o seu proxecto deportivo partindo case de cero. Velaí un reto moi difícil do que falaremos en setembro.
Etiquetas: Celta_de_Vigo

Marcadores: , , ,

17.6.07

Audiovisual e edición en Galicia

Convidado pola Academia Galega do Audiovisual, o pasado xoves participei nun debate sobre as relacións do sector audiovisual co mundo da cultura. No acto, moderado por Nani García, participaron Quico Cadaval, Antía Otero, Antón Baamonde e Marcial Gondar. Centrei a miña intervención en analizar as posibilidades dunha maior transferencia entre os sectores da edición impresa e da produción audiovisual que en Galicia viven virados de costas. É un feito que a maior parte das producións audiovisuais galegas están realizadas a partir de guións orixinais, o que supón unha certa anormalidade.
Nun recente e moi documentado traballo de Camilo Franco debúxase esta realidade: só o 7% das 70 longametraxes galegas fron adaptación de obras literarias en galego (cinco películas); porcentaxe que aumenta nos telefilmes ata o 19% (5 de 22 producións), grazas, sobre todo, ao proxecto Un mundo de historias, dirixido por Antón Dobao, que vai verquendo á televisión textos de narradores contemporáneos (os máis recentes serán A mariñeira de Quilmas, O bosque de levas e O club da calceta). Paradoxicamente, a transferencia no mellora na produción de curtametraxes (onde apenas se acada o 3%), sexan tanto as documentais como as de ficción. As posibilidades que ofrecen a actual edición infantil e educativa en lingua galega, así como os retos que propón a nova literacidade dixital, foron obxecto da miña reflexión.
Tras as nosas intervencións o debate foi animadísimo. Falouse moito sobre o uso da lingua galega no audiovisual, os enfoques que podería adoptar a programación da TVG, as posibilidades que para a nosa cultura ofrece Second Life ou a necesidade de contar cun proxecto empresarial multimedia dirixido á cultura urbana. Ao remate do debate coñecimos a noticia da produción en 2008 d' A casa da luz, unha longametraxe dirixida por Carlos Amil, baseada na novela de Xabier P. Docampo.

Marcadores: , , ,

O gaiteiro de Moaña

Dedico o artigo da semana a Xavier Blanco, o gaiteiro de Moaña. Recomendo ver o monográfico de Alalá que lle dedicou a TVG.
Etiquetas: Xavier Blanco

Marcadores: , ,

15.6.07

Teresa Moure na libraría Pedreira

Presentamos Benquerida catástrofe, a máis recente novela de Teresa Moure, na libraría Pedreira. O acto foi moi emocionante e concurrídísimo. A intervención da profesora Goretti Sanmartín, memorable e as palabras da autora, sinxelamente, engaiolantes.
Chamoume moito a atención a cartela de convite á lectura que preside a libraría. Velaí a transcrición desas palabras precisas e tan valiosas, manuscritas pola propia Teresa:
Anda, non fiques aí tan lonxe... PASA! Así está mellor. Oes, ti quen es? Unha desas persoas que len canto canto lles cae enriba? Especialista en literatura? Ou só entras nas librarías de teres que facer un agasallao? TANTO TEN! Entraches! Non importa agora se es muller ou home, nov@ ou vell@, se prefires remexer polos andeis ou estás segur@ dos teus gustos. Esquece as preocupacións e olla ao teu redor. Eis os libros! Están feitos para ti, que les. Colle ao chou para te deixares seducir polas palabras. Emociónate, flúe, sopréndete, vibra, namórate... Aproveita o momento: le... GOZA!
Etiquetas: Teresa_Moure

Marcadores: , ,

Premio Xerais 2007, os artigos de Luzes

Hoxe o Luzes de El Pais Galicia publica varios artigos arredor dos Premios Xerais:

Marcadores: , , , ,

Que din os rumorosos?

Ferrín publica hoxe un novo artigo que completa o da segunda feira. Dous textos maxistrais sobre o himno galego. Indispensable que pasen o arquivo.
Etiquetas:

Marcadores: , , ,

Comercio interior do libro 2006


Este ano o avance dos resultados do estudo do Comercio Interior do libro apareceron antes. Faltan os datos desagregados dos gremios, razón pola que non hai cifras de Galicia.

Marcadores: ,

14.6.07

Historia lingüística de Galicia

Marcadores: ,

13.6.07

"Minimaladas", adianto de cinco historias

Hoxe subimos o adianto en PDF de cinco (das oitenta e catro) minihistorias que conforman Minimaladas, a obra de Carlos López gañadora do Premio Merlín 2007.

Marcadores: , , , ,

12.6.07

Os blogs na escola

Moi recomendable este número de Vieiros na escola sobre o uso educativo dos blogs. Coa implantación da nova reforma curricular e a necesidade do desenvolvmento da competencia dixital, producirase o estoupido do fenómeno dos blogs escolares. Unha boa oportunidade para reflexionar sobre a utilidade do soporte e o traballo sobre a literacidade electrónica e crítica da que tantas veces temos aquí falado.
Etiquetas: Edublogs

Marcadores: , ,

Rede de Bibliotecas de Galicia

Paréceme bo o novo portal da Rede de Bibliotecas de Galicia. Información ben organizada e cun nivel de usabilidade que me pareceu moi aceptable. Especialmente interesante é a selección de contidos web e o funcionamento dos buscadores (con atención específica ao do libro galego). Haberá que profundizar no seu funcionamento, mais a primeira visita é ben esperanzadora. Beizóns para os seus responsables.
Etiquetas: Bibliotecas

Marcadores:

Only in Galicia


Hoxe recibín esta presentación por ecorreo. Ten o seu punto irónico.
Etiquetas: Galicia

Marcadores: , ,

"Cardume", adianto do primeiro capítulo

Hoxe subimos o adianto en PDF do primeiro capítulo de Cardume, a novela de Rexina Vega gañadora do Premio Xerais 2007. Boa lectura!

Marcadores: , , , ,

11.6.07

Teresa Moure, premio Rafael Dieste 2007 de teatro

Esta mañán recibimos unha magnífica noticia: Teresa Moure obtivo o premio Rafael Dieste de teatro por Unha primavera para Aldara.
O xurado do premio sinalou que o texto foi seleccionado “pola sólida estrutura dramática, a potencia dos conflitos e a magnífica construción de personaxes”, apreciando nel “a ambición dunha trama sostida por un gran traballo de investigación histórica que trascende a época do drama para abordar temas de actualidade”, así como “a aposta por unha dramaturxia histórica” e “polo alto nivel literario” do mesmo.
Gustavo Pernas, membro do xurado, sinalou no anuncio do galardón que a trama da obra sitúase nun cenobio no ano 1465, na época das grandes loitas irmandiñas. “Máis alá do documento histórico e do traballo de investigación, destaca a universalidade e transcendencia de certos temas como a igualdade da muller”, segundo expresou o dramaturgo. Ademais, "abórdanse temas de actualidade utilizando unha trama histórica está falando de nós, de Galicia, de tradición e modernidade. A obra ten uns personaxes moi ben perfilados, é rica en dramaturxia e tamén en narración”. Concluíu Pernas afirmando que a posta en escea “constitúe un desafío”, xa que se trata dunha obra de 160 páxinas con grande complexidade escénica.
Unha primavera para Aldara é o primeiro texto dramático de Teresa Moure, amosando, así, a súa versatilidade e talento que a converten nunha das nosas grandes escritoras contemporáneas. Beizóns merecidas para ela. O vindeiro mércores, ás 20:00 horas, presentaremos na Libraría Pedreira de Santiago Benquerida catástrofe, a súa máis recente novela. Quedades convidados a felicitala.
Etiquetas: Teresa_Moure

Marcadores: , ,

"Illa Soidade", testemuño dun xurado


Martín Pawley foi membro do xurado do Premio Fundación Caixa Galicia 2007 que outorgou o galardón a Illa soidade de An Alfaya. Aquí fai unha primeira achega á obra. No mesmo espazo publica a primeira entrevista que na noite da entrega fixo á autora.

Marcadores: , , , , ,

Premios Xerais 2007, a repercusión nos blogs

Ás primeiras informacións sobre o fallo dos Xerais, aparecidas onte nas edicións electrónicas dos xornais, engadíronse hoxe outras referencias nos blogs e nos espazos culturais electrónicos:

Marcadores: , , ,

Premios Xerais 2007, entrevista a Celia Torres

Premios Xerais 2007, intervención de peche

Premios Xerais 2007, a crónica de Alfredo


Completísima a crónica de Alfredo Ferreiro. Vídeos e entrevistas en Días estranhos e no blog dos pelachos. Moitas grazas. Beizóns para os tres!

Marcadores: , ,

10.6.07

Xavier Blanco, a sorpresa dos Premios Xerais


Xavier Blanco, o gaiteiro de Moaña, foi a grande sorpresa do serán dos Xerais 2007. No momento do desembarco, recibiu a todos os convidados tocando dende o outeiro coa dignidade e a elegancia dun gaiteiro de estirpe. Logo, durante o acto literario no Auditorio, interpretou cos seus instrumentos pobres tres temas que foron marcando senllos estoupidos de emoción e entusiasmo entre o público: "Mata o porco Pepa" (vasoira e cazo), "Moendo" (gaita de cana) e "A miña roseira" (tubela, táboa de lavar e dedais). Despois, durante a merenda-romeiría, de forma incansable e durante máis de dúas horas animou a festa, onde moito se cantou e bailou.
Hai tempo que admiramos a Xavier Blanco polo seu virtuosismo, polo seu traballo de investigación e docencia e pola súa destreza de luthier que permite a recuperación da memoria sonora deses instrumentos pobres que deitan a ledicia melancólica dos pasamarrúas interpretados co gaita de cana. O de Blanco é un modelo ben acaído de diálogo da contemporaneidade coa tradición, sen a mistificacións estrafalarias ou oportunismos comerciais. Xavier é un valor musical da nosa mellor música tradicional, que merece ser máis coñecido e valorado.
Vídeo: O blog dos pelachos.

Marcadores: , , ,

Teresa Moure, discurso nos Premios Xerais 2007



Teresa Moure, en calidade de mantedora literaria dos Premios Xerais 2007, pronunciou un discurso titulado "O carácter revolucionario da escrita e das palabras". Nun texto de dezaoito páxinas (pode baixarse completo en PDF aquí), ganduxado co alento da tenrura e a coraxe necesaria para chamar polas palabras precisas, Teresa reivindicou a literatura como un espazo para a transgresión e para a recuperación da erótica da lectura (“unha actividade que se practica con fruición). Fixo, ademais, un chamado a que autores e autoras continúen co empeño da escrita e de facer existir as palabras de tanto repetilas. A autora de Herba moura rematou a súas palabras proclamando a súa confianza en que é posible “consagrar todas as nosas forzas resistentes a facer florecer a palabra para edificarmos un novo país, un novo plantea, onde a dor da existencia, infinita, poida aliviarse con outra ética e outra estética”. Grazas á xenerosidade do blog dos pelachos podemos ver o derradeiro minuto desta peza oratoria brillante, que foi recibida polo público de forma entusiasta.

Marcadores: , , ,

"Minimaladas" de Carlos López

Minimaladas, a obra de Carlos López galardonada co Premio Merlín 2007, recolle oitenta e catro mini historias protagonizadas por animais, nas que destaca a súa orixinalidade e imaxinación. O xurado nestes textos breves (nalgúns casos apenas catro ou cinco liñas) salienta a súa capacidade para evocar imaxes, valéndose dun emprego lúdico da linguaxe, algunhas interesantes referencias literarias e dun tratamento moi innovador da creación lingüística.
Carlos López Gómez declarou, no momento de recibir o premio Merlín, que baixo o título de Minimaladas reuníu unha gavela de relatos moi breves protagonizados cada un deles por un animal diferente. “Por deformación profesional, dada a miña condición de humorista gráfico en prensa, as narracións comparten o denominador común do humor. Foi divertido escribilas; confío en que sexa divertido lelas”.

Carlos López Gómez (Boimorto, A Coruña 1967) é guionista do dúo de humor gráfico Pinto & Chinto. No ano 1993 asociouse con David Pintor para formar este dúo que, dende entón, ten publicado as súas viñetas diarias en El Correo Gallego, O Correo Galego e, desde 1998, nos xornais do Grupo Voz (La Voz de Galicia, Diario de León, Diario 16 e La Voz de Baleares). Pinto & Chinto expuxeron o seu traballo na Bienal da Caricatura de Ourense, O Sapoconcho do Museo do Humor de Fene, en Verín, en Lisboa, en Oeiras; recibiron en 2007 o premio Curuxa Gráfica, que concede o Museo do Humor de Fene; e publicaron diversos libros para nenos: Suca (Everest, 2001), Aquilino pinta unha nube e un camaleón (Combel, 2002), Historia de Román, o bombeiro (Everest 2005), O pequeno da familia fantasma (Sotelo Blanco, 2005), premio Frei Martín Sarmiento 2007. Ademais, no eido do cómic crearon o personaxe Tito Longueirón, que apareceu semanalmente nas páxinas da revista Golfiño, historietas que foron recollidas en 2005 nun volume publicado por Edicións BD Banda. Carlos López Gómez publicou, ademais, o poemario Espello sen fondo (Espiral Maior 2000).
Vídeo: O blog dos pelachos.

Marcadores: , , , ,

"Illa Soidade" de An Alfaya

Illa Soidade, a obra de An Alfaya gañadora do Premio Fundación Caixa Galicia 2007, relata a historia de Lucía quen, nunha viaxe en tren cando vai iniciar os estudos de xornalismo, vai rememorando a súa relación con Soa, unha esmoleira a que coñeceu cando pretendía deter unha vaga de insolidariedade cos indixentes que se produce no seu barrio.
Para o xurado do Premio Fundación Caixa Galicia “Illa Soidade é unha novela iniciática na que a personalidade da protagonista, Lucía, evoluciona grazas ao contacto con Soa, que nos descobre unha vida marcada pola paixón e a soidade, con reflexións sobre a autonomía persoal e o respecto polo diferente. A obra retrata a indixencia, afastándose de tópicos e concedéndolle voz a persoas que teñen o seu propio espazo nunha sociedade que habitualmente as silencia. Cada unha delas é unha illa chea de historias nas que raras veces somos quen de introducirnos”.

An Alfaya declarou, no momento de recibir o premio Fundación Caixa Galicia, que “Todos somos illas. Quizais as illas máis deshabitadas son aquelas que forman arquipélagos de soidade. O mundo da indixencia, da mendicidade, dos sen teito, dos esmoleiros, dos vagabundos..., vese retratado en Illa Soidade pola ollada de Lucia, que busca na escuridade un pouco de luz”.
Vídeo: O blog dos pelachos.

Marcadores: , , , ,

"Cardume" de Rexina Vega

Cardume de Rexina Vega foi a novela gañadora do Premio Xerais 2007. O texto da información que preparamos foi o que reproducimos:
Cardume presenta a historia familiar e persoal dos sobrevivintes a un tempo caótico, doloroso e triste; a un tempo aberto polo eclipse da República e dos seus ideais. A xuízo do xurado do Premio Xerais, faino dunha maneira certeira e sen vitimismo. A novela retrata un Vigo industrial e atlántico, simultaneamente cosmopolita e provinciano, que é crisol de personaxes que evolucionan, que se relacionan e que medran, e que, en definitiva, logran subsistir ás miserias dunha cidade desacougante.
A narradora comeza a relatarnos a historia no espazo murcho e desalentador do cemiterio civil de Pereiró, partindo do presente para evocar a memoria familiar. Dese xeito logra a caracterización dun período de tempo moi longo que retrata boa parte do século XX a través de varias xeracións, soprendéndonos coa recreación de atmosferas políticas, familiares, industriais, culturais, e retratos da emigración daquela época convulsa que deixou unha pegada imborrable nas persoas que a viviron.
O xurado resaltou tamén “a capacidade expresiva da novela a través dunha lingua poética e metafórica que evidencia unha clara vontade estilísitica”. Cardume reivindica a memoria, a insistencia na memoria como conformación da identidade do presente. “Eu só quixera prolongar un pouco máis a permanencia, atrasar o devalo destas vidas menores”, afirma a voz narradora da novela.
Rexina Vega, cando soubo que a súa obra fora premiada, declarou que “esta é unha primeira novela, una primeira novela serodia, que chega cando xa vai fóra a mocidade. Este libro está escrito mentres os nenos, os meus nenos, dormían. Desde que teño uso de razón quixen ser escritora e tardei moito, tanto que crin que ese desexo ía apodrecerme dentro. Quixen probarme por fin na escritura de ficción, liberarme das trabas da eséxe, do saber institucional ao que estaba afeita na escritura da crítica e do ensaio, e deixei, por primeira vez, que a escritura fose algo libre e gozoso, un discurso non vicario”.
Con respecto a novela gañadora definiu Cardume, banco de peixes, como “un álbum de recordos novelados, un libro feito de memoria e de reescritura da memoria. Combinando información e invención, a novela pretende establecer unha autobiografía a través da reconstrución de persoaxes aos que só se coñece por medio dos relatos familiares. Trátase da busca de sentido á propia vida a través da recuperación dos fantasmas do pasado; e tamén da historia da transmisión da memoria dos vellos aos novos, da relación desesperada e urxente entre a vellez e a infancia”.


Rexina Vega é doutora en Filoloxía Románica coa tese Bilingüismo e autotradución en Álvaro Cunqueiro. Sobre este autor ten publicados numerosos artigos e estudos, entre os que salienta Álvaro Cunqueiro. Unha poética da recreación, premio Carballo Calero de investigación. Durante os anos noventa exerceu a docencia na área de filoloxía galego-portuguesa na Universitat Autònoma de Barcelona. Desde este ámbito desenvolveu unha intensa actividade de divulgación da cultura galega na sociedade catalá. Exerceu a crítica teatral na revista El Público e a crítica literaria para, entre outras publicacións, Quimera, Anuario de Estudos Galegos, Grial ou A Nosa Terra. Dentro do eido da lexicografía, ademais da publicación de artigos teóricos no Instituto Cervantes e en actas universitarias, traballou como redactora de numerosos diccionarios bilingües da editorial Larousse e no Diccionario Vox galego-castelán. É premio Sthendal, e finalista do premio nacional de tradución, pola obra de Georges Perec El secuestro. Responsabilizouse da edición dos artigos ensaísticos de Suso de Toro publicados por Xerais baixo o título Ten que doer. Literatura e identidade. Actualmente é Profesora asociada do departamento de lingua española na Universidade de Vigo e profesora de lingua e literatura galega no Instituto San Tomé da mesma cidade. Cardume é a primeira incursión na creación literaria desta autora.

Vídeo: O blog dos pelachos.

Marcadores: , , , ,

Premios Xerais: a colleita 2007

Falaremos de vagar do serán de onte. Como xa é adoito, embarcamos baixo os efectos euforizantes do efecto pedramol (ese ventiño mareiro tan característicos das tardes no fondo da ría) e atracamos á noite acougados e moi satisfeitos. O acto foi ben xeitoso: Xavier (a estrela da festa), xenial! e o discurso de Teresa, marabilloso! Logo a festa e o convivio moi entrañables. Beizóns para todos os amigos e amigas que acudiron ao noso chamado!
Hoxe son numerosas as primeiras referencias na prensa dixital:
Días estranhos, O levantador de minas e o blog dos pelachos publicarán crónicas audiovisuais do abondoso material que gravaron.

Marcadores: , , ,